Όταν μιλάμε για το Βερολίνο, ένα από τα πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε, είναι ότι art χωρίς street, μπορεί να παίξει. Street χωρίς art, για κανένα λόγο. Τοίχοι, προσόψεις, φράχτες, αυλές, μπαλκόνια, πεζοδρόμια, παγκάκια, γέφυρες, προβλήτες και ό,τι άλλο μπορείς να συναντήσεις σε έναν δρόμο, γίνεται -πρόθυμα ή λιγότερο- ο καμβάς πάνω στον οποίο γεννιέται η πιο απρόσμενη και εφήμερη (;) μορφή τέχνης.
Τι λες, λοιπόν; Είσαι να κάτσεις αναπαυτικά στην πολυθρόνα σου και να πάρουμε μαζί τους δρόμους για να συναντήσουμε τα πιο χαρακτηριστικά graffiti του Βερολίνου;
Α! Έχε υπόψη σου ότι δεν θα δούμε κανένα από αυτά που βρίσκονται στο Teufelsberg, αφενός γιατί δεν βρίσκονται και εντελώς μέσα στην πόλη -υπό την έννοια του αστικού περιβάλλοντος- και αφετέρου γιατί έχουν παρουσιαστεί ήδη επαρκώς. Πάμε για τα υπόλοιπα. Η σειρά είναι (ψιλο)τυχαία και σε καμία περίπτωση αξιολογική.
Make art, not war
Το μάλλον πασιφιστικό αυτό graffiti, δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014 από τον Αμερικανό Shepard Fairey, γ.κ.ω. (αυτό το κάπως εξαμβλωματικό πράμα σημαίνει «γνωστό και ως», και το συνάντησες μόλις γιατί μου φάνηκε κάπως «κάπως» να γράψω a.k.a.) Obey Giant. Βρίσκεται στη Mehringplatz.
Κοντινότερη στάση: Hallesches Tor (U1, U6)
Israel / Palestine 
Την επόμενη χρονιά, το 2015, ο Obey Giant και το crew του βρέθηκαν ξανά στο Βερολίνο, αυτή τη φορά για να πάρουν θέση στη διαμάχη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, αποκαλύπτοντας την -τεραστίων διαστάσεων- graffiti εκδοχή της ομώνυμης εικόνας που είχε κυκλοφορήσει λίγα χρόνια πριν. Το έργο βρίσκεται στο 31 της Bülowstraße.
Κοντινότερη στάση: Bülowstraße (U2)
Puglia Mural
Δημιουργήθηκε το 2014, όταν η ιταλική περιφέρεια Πούλια θέλησε να κάνει ένα μοναδικό δώρο στο Βερολίνο για τον εορτασμό των 25 ετών από την πτώση του τείχους. Έτσι, ανέθεσε στον Agostino Iacurci, οποίος κατάγεται από εκεί (από την Πούλια), να δημιουργήσει μια τοιχογραφία που θα αναδείκνυε την ανθρώπινη διάσταση της επανένωσης. Ε, λοιπόν, τη δημιούργησε και σε περιμένει στην Prinzenstraße 32, λίγα μέτρα από το σημείο ελέγχου που υπήρχε στα χρόνια του διχασμού στη Heinrich-Heine-Straße.
Κοντινότερη στάση: Moritzplatz (U8)
“Even if I knew the world would end tomorrow…”
Το 2015, το street art δίδυμο Herakut, που βασικά είναι η Hera (Jasmin Siddiqui) και ο Akut (Falk Lehmann), ζήτησε από τους fans της σελίδας του στο Facebook να μεταφράσουν, ο καθένας στη γλώσσα του, τη φράση του ηγέτη της εκκλησιαστικής μεταρρύθμισης του 16ου αιώνα στη Γερμανία, Μαρτίνου Λούθηρου, «Ακόμα κι αν ήξερα ότι ο κόσμος τελειώνει αύριο, θα φύτευα μια μηλιά σήμερα» (Wenn ich wüsste, dass die Welt morgen untergeht, würde ich heute einen Apfelbaum pflanzen). Το αποτέλεσμα -μια πανέμορφη τοιχογραφία που απεικονίζει μια μάνα με τα δυο παιδιά της και τις 20 μεταφράσεις, ανάμεσά τους και η ελληνική, γραμμένες στο φόρεμά της- χαζεύει την κίνηση από το 87 της Greifswalderstraße.
Κοντινότερη στάση: Greifswalderstraße (S8, S9, S41, S42)
Cosmonaut 
Μια από τις πιο αναγνωρίσιμες και επιβλητικές φιγούρες της πόλης, είναι αυτή του κοσμοναύτη που δημιούργησε το 2007 ο Γάλλος Victor Ash. Με διαστάσεις 22 x 14 μέτρα, θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα stencil στον κόσμο. Μπορείς να το δεις φευγαλέα μέσα από κάποιο τρένο της γραμμής U1, ή με την ησυχία σου στο σημείο που η Skalitzerstraße συναντά τη Mariannenstraße.
Κοντινότερη στάση: Kottbusser Tor (U1, U8)
Steak 
Πρόκειται για ένα μάλλον ωμό graffiti, που δείχνει ένα μαχαίρι που κόβει ένα κομμάτι κρέας. Αν προσέξεις καλά, βλέπεις ότι το μαχαίρι γράφει «Βερολίνο 1961-1989», κι αν προσέξεις ακόμα καλύτερα βλέπεις πάνω στο κρέας σχηματισμένο έναν χάρτη του Βερολίνου και των περιοχών του. Οπότε το όλον πραγματεύεται, προφανώς, τον βίαιο διαχωρισμό της πόλης και τις επιπτώσεις στις ζωές των κατοίκων από την ανέγερση του τείχους. Είναι έργο του Marcus Haas, και κέρδισε στον διαγωνισμό “If walls could talk…”, ξεπερνώντας άλλες 395 συμμετοχές από περίπου 60 χώρες. Βρίσκεται πολύ κοντά στο μνημείο του τείχους, πάνω στη Bernauerstraße.
Κοντινότερη στάση: Bernauerstraße (U8)
Wrinkles of the city, Invalidenstraße
Το 2013, ο Γάλλος φωτογράφος JR έφερε στο Βερολίνο το project του “Wrinkles of the city”. Στο πλαίσιο αυτού, φωτογράφισε 15-20 ντόπια γεροντάκια, αυτές τις φωτογραφίες τις μετέτρεψε σε τεράστια paste-ups και τα κόλλησε σε ισάριθμα κτίρια. Με τον τρόπο αυτό, οι «ρυτίδες» της πόλης, όπως αποτυπώνονται στα φθαρμένα χτίσματά της, έγιναν ένα με τις ρυτίδες των ανθρώπων. Ταυτόχρονα, άνθρωποι της 3ης ηλικίας -συχνά παραμελημένοι και μόνοι- ήρθαν ξανά στο προσκήνιο. Ένα από αυτά τα paste-ups, βρίσκεται στην Invalidenstraße 112.
Κοντινότερη στάση: Naturkundemuseum (U6)
Wrinkles of the city, Prenzlauer Allee 
Σήμερα, τα περισσότερα από τα έργα του project έχουν καταστραφεί, όπως ήταν εξ αρχής προδιαγεγραμμένο, τόσο λόγω της φύσης τους όσο και λόγω του χαρακτήρα της πόλης που αλλάζει πρόσωπα διαρκώς. Το δεύτερο από τη σειρά που έχω εντοπίσει, βρίσκεται στην Prenzlauer Allee στην κατεύθυνση προς την Alexanderplatz.
Κοντινότερη στάση: Rosa-Luxemburg-Platz (U2)
Attack of the 50 Foot Socialite
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά graffiti του Βερολίνου, βρίσκεται στο Prenzlauer Berg και καταλαμβάνει ολόκληρο τον πλαϊνό τοίχο μιας 5όροφης πολυκατοικίας. Το δημιούργησε ο Αμερικανός Tristan Eaton και αποτελεί remake της αφίσας της ταινίας “Attack of the 50 Foot Woman” του 1958, στην οποία μια… εχμμμμ… γυναίκα αποκτά γιγαντιαίες διαστάσεις έπειτα από επαφή με εξωγήινους και -γεμάτη οργή και θυμό- στρέφεται εναντίον του άπιστου άντρα της, γιατί πάντα ο κακομοίρης στο σπίτι είναι αυτός που την πληρώνει. Αν θέλεις να τη δεις να σου «επιτίθεται», δεν έχεις παρά να πας στην Am Friedrichshain 33.
Κοντινότερη στάση: Rosa-Luxemburg-Platz (U2)
Dead and Lamb
Ο Αργεντίνος Alaniz πρέπει να είναι μεγάλο Αλάνι (σόρι, δεν μπόρεσα να αντισταθώ, έλα στη θέση μου), γιατί κατάφερε να δημιουργήσει αυτό το τεράστιο και επιβλητικό graffiti σε έναν φθαρμένο τοίχο, χρησιμοποιώντας μόνο ένα πινέλο και ένα τηλεσκοπικό κοντάρι μήκους 11 μέτρων, πράγμα τόσο ψαρωτικό όσο και ένα παρεάκι που αποτελείται από έναν νεκρό κι ένα αρνί. Βρίσκεται στην Köpenickerstraße 55.
Κοντινότερη στάση: Heinrich-Heine-Straße (U8)
Phlegm mural
Ακόμα ένα εντυπωσιακό σε λεπτομέρειες και μέγεθος graffiti, είναι έργο του Βρετανού Phlegm, ο οποίος «επιστράτευσε» κάποιους χαρακτηριστικούς ήρωές του και τους έβαλε για παρέα διάφορες μηχανές και εξαρτήματα. Είναι το μόνο έργο που απλώνεται όχι σε έναν αλλά σε δύο δρόμους, στη γωνία της Alvenslebenstraße με την Kirchbachstraße.
Κοντινότερη στάση: Bülowstraße (U2)
Unter der Hand
Τα απίθανα αυτά φωτορεαλιστικά χέρια που επικαλύπτονται, είναι έργο του CASE Maclaim και χρονολογούνται από τον Φεβρουάριο του 2014. Τα χέρια εμφανίζονται συχνά στα έργα του και συμβολίζουν τη δύναμη που απορρέει από την ενότητα, όχι μόνο σε ανθρώπινο αλλά και σε πολιτικό επίπεδο. Το εν λόγω graffiti σε περιμένει στη Brückenstraße 15, ακριβώς δίπλα από την έξοδο του σταθμού Heinrich-Heine-Straße.
Κοντινότερη στάση: Heinrich-Heine-Straße (U8)
Go forth – Sven Marquardt
Τα δύο επόμενα δεν είναι ακριβώς graffiti και θα καταλάβεις σε λίγο το γιατί. Τα δημιούργησε ο Πορτογάλος Vhils, τον Ιούλιο του 2011, ως μέρος της καμπάνιας “Go forth” της Levi’s. Τα έργα ήταν τέσσερα συνολικά και απεικόνιζαν κάποιους από τους ανθρώπους που συμβάλλουν με τον τρόπο τους στο να γίνει το Βερολίνο το νέο πολιτιστικό κέντρο της Ευρώπης. Στο ένα από αυτά εμφανίζεται ο φωτογράφος Sven Marquardt, τον οποίο κανείς δεν ξέρει ως φωτογράφο, αλλά όλοι ξέρουν ως τον βασικό πορτιέρη του Berghain.
Το πραγματικά απίστευτο της υπόθεσης, τουλάχιστον για εμένα, είναι ότι τα πορτρέτα φτιάχτηκαν με… εκρήξεις. ΑΚΡΙΒΩΣ έτσι:
Ναι, καλά είδες. Με τη μέθοδο αυτή, η «καταστροφή» γίνεται δημιουργία και το μυαλό μου γίνεται κάπως έτσι:
Για να επανέλθουμε στο θέμα μας, η «εκρηκτική» προσωπογραφία του Sven, βρίσκεται στην Potsdamerstraße 151.
Κοντινότερη στάση: Bülowstraße (U2)
Go forth – Gould
Το δεύτερο από τα τέσσερα πορτρέτα, απεικονίζει τον Gould από το διάσημο δίδυμο street artists “Various & Gould” και βρίσκεται στο ένα από τα άκρα της γέφυρας Schillingbrücke.
Κοντινότερη στάση: Berlin Ostbahnhof (S5, S7, S75)
Τις υπόλοιπες δύο προσωπογραφίες δεν τις έχω συναντήσει ακόμα και δεν ξέρω καν αν θα τις συναντήσω ποτέ, αλλά ξέρω ότι απεικονίζουν τους Joe Hatchiban, ο οποίος συνέλαβε την ιδέα για το περίφημο karaoke πάρτι στο Mauerpark, και Fadi Saad, ο οποίος όταν αποκήρυξε το παρελθόν του ως συμμορίτη, και αξιοποίησε τις εμπειρίες του για να βοηθήσει νέα παιδιά να βρουν τον δρόμο τους.
Hanging animals
Ακόμα μια από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της πόλης, βρίσκεται στη συμβολή των Oranienstraße και Manteuffelstraße. Είναι έργο του Βέλγου ROA, ο οποίος έχει γίνει γνωστός για έργα που απεικονίζουν ζώα από την τοπική πανίδα ενταγμένα σε περιβάλλον πόλης. Τα ζώα είναι συνήθως νεκρά, ακριβώς για να υπογραμμιστεί το δυσοίωνο μέλλον τους, ως αποτέλεσμα της αστικής ανάπτυξης. Το graffiti δημιουργήθηκε το 2011, με αφορμή την έκθεση σύγχρονης τέχνης με τίτλο “Transit”.
Κοντινότερη στάση: Görlitzer Bahnhof (U1)
Face Time 
Ο Gould, τον οποίο είδαμε πιο πάνω ως “graffiti”, εκτός από πρόσωπο έχει να επιδείξει και δουλειά. Που είναι πάλι πρόσωπο. Από τη σειρά με τίτλο “Face Time”, λοιπόν, συναντάμε ένα πολύχρωμο graffiti, το οποίο βρίσκεται, επίσης, πάνω στη Heinrich-Heine-Strasse.
Κοντινότερη στάση: Moritzplatz (U8)
One Wall One Mural project
Μια από τις πιο ωραίες και γεμάτες graffiti διαδρομές, βρίσκεται στο βορειοδυτικό -και μάλλον αδιάφορο μέχρι πρότινος, από πλευράς street art- τμήμα της πόλης, κοντά στη λίμνη Tegel. Εκεί βρίσκονται 6 τεράστια, πολύχρωμα και γεμάτα λεπτομέρειες που κόβουν την ανάσα έργα, τα οποία δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του project “One Wall One Mural”.
Summer of peace 
Ένα παιδικό παραμύθι στάθηκε η έμπνευση για τον Αυστραλό Fintan Magee, που δημιούργησε ένα ζευγάρι που χωρίστηκε από τον πόλεμο. Και οι δύο πατούν σε συντρίμμια, ωστόσο η τελική αίσθηση που αφήνει το έργο είναι αισιόδοξη, χάρη, αφενός, στα φυτά που ξεπετιούνται από το έδαφος και τυλίγονται γύρω από τους ανθρώπους, και, αφετέρου, στο μωρό που κρατάει η γυναίκα και αναπαριστά τη ζωή που συνεχίζεται.
Playing card 
Ο Ιταλός Pixel Pancho δημιούργησε ένα έργο με έναν άνθρωπο που δεν είναι ακριβώς άνθρωπος, και ένα ρομπότ που δεν είναι ακριβώς ρομπότ. Και τα δύο σχηματίζουν κάτι σαν τραπουλόχαρτο, ενώ, επιπλέον, το τριχωτό της κεφαλής του ενός δεν είναι τριχωτό αλλά φυτευτό. Αυτό ακριβώς.
On tiptoes 
Αυτό το αλλόκοτο graffiti δημιουργήθηκε από τους Ισπανούς How και Nosm και αναπαριστά το «μάτι του πεπρωμένου» που προσπαθεί να φτάσει τα αστέρια.
The starling 
Οι Super A και Collin van der Sluijs συνεργάστηκαν για να δημιουργήσουν ένα πανέμορφο πουλί με μπλε (και διάφορες άλλες αποχρώσεις που το μάτι μου δεν έχει εκπαιδευτεί να πιάνει και η γλώσσα μου δεν έχει εκπαιδευτεί να λέει) φτερά και απίθανες λεπτομέρειες.
The London police 
Μάλλον το πιο παιχνιδιάρικο από την εξάδα των graffiti της περιοχής, είναι έργο των London Police και δείχνει τέσσερα χαμογελαστά ρομποτάκια.
Borondo 
Στον αντίποδα του προηγούμενου, αυτό το έργο είναι μάλλον σκοτεινό και απόκοσμο. Το δημιούργησε ο Gonzalo Borondo και απεικονίζει ένα κορίτσι λουσμένο στα αίματα ενώ στο δάσος δίπλα του μια φιγούρα είναι δεμένη στα δέντρα. Ίσως όχι το καλύτερο θέαμα για να αντικρίζεις κάθε μέρα με το που ανοίγει το μάτι σου. Αυτό ήταν και το σκεπτικό πολλών κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι προσπάθησαν να το αφαιρέσουν –ανεπιτυχώς μέχρι σήμερα.
Τα 6 graffiti του One Wall One Mural project βρίσκονται στις πανομοιότυπες πολυκατοικίες που βρίσκονται γύρω από τη συμβολή της Bernauerstraße με τη Neheimerstraße.
Κοντινότερη στάση (αν και το κοντινή είναι σχετικό, καθώς θέλει κάνα 20λεπτο περπάτημα ως εκεί): Holzhauser Straße (U6)
Στο τέλος της λίστας θα μου επιτρέψεις να προσθέσω και δύο ακόμα graffiti, τα οποία δεν υπάρχουν πια, μόνο και μόνο γιατί υπήρχαν για κάμποσα χρόνια σε δύο από τα πιο αγαπημένα μου σημεία της πόλης.
How long is now
Φιλοξενήθηκε για πολλά χρόνια στην πλαϊνή όψη του «ό,τι και να πω γι’ αυτό το κτίριο, γι’ αυτό τον χώρο, για το πόσο μαγικά σε έκανε να νιώθεις με το που περνούσες το κατώφλι του θα είναι λίγο» Tacheles. Το κτίριο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξε αρχηγείο των SS, ενώ μετά την πτώση του τείχους καταλήφθηκε από καλλιτέχνες και φιλοξενούσε εκθέσεις και κάθε φύσης καλλιτεχνικό δρώμενο. Επιπλέον, στον χώρο λειτουργούσαν και δύο ή τρία επικά μπαράκια, ένα από το οποία, το café Zapata, θα μείνει για πάντα πολύ ψηλά στη λίστα με τα λατρεμένα μου. Το graffiti “How long is now”, δημιούργημα του Yz, που ήθελε να δώσει έμφαση στην αβεβαιότητα τόσο του παρόντος όσο και του μέλλοντος της πόλης, έμελλε, δυστυχώς, να απαντηθεί σε δύο χρόνους. Ο πρώτος, ήταν στις 4 Σεπτέμβρη του 2012, όταν και ο χώρος έκλεισε οριστικά. Ο δεύτερος, ήταν κάποια στιγμή μέσα στο 2016 όταν μετατράπηκε σε εργοτάξιο για να γίνει κάτι που δεν ξέρω τι θα είναι, αλλά δεν θα πιάνει μία μπροστά στο Kunsthaus Tacheles, είναι βέβαιο.
Θα το έβρισκες στην Oranienburgerstraße 54-56a.
Κοντινότερη στάση: Oranienburger Tor (U6)
Masks & Businessman in chains
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Tο 2007, ο Ιταλός street artist Blu, σε συνεργασία με τον JR, δημιούργησε ένα υπέροχο graffiti, το οποίο απεικόνιζε δύο φιγούρες με μάσκες, που η μία προσπαθούσε να αφαιρέσει τη μάσκα της άλλης, ενώ, παράλληλα, με τα δάχτυλά τους σχημάτιζαν η μία το E της Ανατολής και η άλλη το W της Δύσης. Μέσα από αυτό, ήθελε να δώσει το ερέθισμα για να ξεκινήσει διάλογος ως προς το ποιο είναι το αληθινό πρόσωπο τόσο του πρώην ανατολικού όσο και του πρώην δυτικού τομέα και να αναδειχθούν οι ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους. Ως εδώ όλα καλά.
Έναν χρόνο αργότερα, ο Blu, παρέα με τον Banksy (θαρρώ), πήγαν να φρεσκάρουν το εν λόγω graffiti, αλλά πάνω στην τρέλα τούς ήρθε να φτιάξουν παραδίπλα κι άλλο ένα. Όπερ και εγένετο: Δημιούργησαν τη φιγούρα ενός μπίζνεσμαν που δένει τη γραβάτα του, ενώ φοράει δύο χρυσά ρολόγια που είναι ενωμένα με χοντρή αλυσίδα –τα ρολόγια αποτελούσαν τις ιδιότυπες χειροπέδες που του έχει φορέσει ο καπιταλισμός. Ως εδώ όλα ακόμα καλύτερα.
Στην πορεία, τα δύο graffiti απέκτησαν παγκόσμια δημοσιότητα. Εντάχθηκαν σε κάθε λογής “street art tour” και η επίσκεψη σε αυτά -ακόμα και μια selfie μπροστά τους- έγινε το απόλυτο must, όχι μόνο για τους επισκέπτες αλλά και για τους κατοίκους του Βερολίνου.
Οι μεσίτες που είναι γατόνια (κοράκια), δεν έχασαν την ευκαιρία. Άρχισαν να εκμεταλλεύονται τον αναρχικό και αντισυμβατικό χαρακτήρα των έργων, και στο τέλος κατάφεραν να κεφαλαιοποιήσουν την αξία των εν λόγω -υπερδιάσημων- street artists, το οποίο δεν το βρίσκω και πολύ σωστό.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, η αξία ολόκληρου του -υποβαθμισμένου, τα χρόνια εκείνα- Κρόιτσμπεργκ άρχισε να ανεβαίνει, τα νοίκια πήγαν στο θεό και οι μέχρι πρότινος κάτοικοί του ουσιαστικά εκδιώχθηκαν, καθώς έπεσαν θύματα του «εξευγενισμού» της περιοχής, της διαδικασίας, δηλαδή, κατά την οποία το αστικό περιβάλλον αναπλάθεται και «καταλαμβάνεται» από πιο εύπορο πληθυσμό.
Όλο αυτό δεν άρεσε καθόλου στον Blu, ο οποίος αναγνώρισε και τη δική του συμβολή σε αυτή την κατάσταση. Το βράδυ της 11ης Δεκεμβρίου 2014, λοιπόν, μαζί με άλλους καλλιτέχνες του δρόμου, επισκέφτηκε τα έργα του και…
Αποφάσισε να τους ρίξει μαύρο και, παράλληλα, να «δώσει το δάχτυλο» στους μεσίτες, τους καιροσκόπους και την ίδια την αγορά. «Τη δική μου τη δουλειά δεν θα την εκμεταλλευτείς ξανά. Τη δική μου τη δουλειά», σαν να είπε αρκετά εύγλωττα σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Το πριν και το μετά του σημείου διακρίνονται πολύ όμορφα εδώ:
Την τωρινή εκδοχή του έργου, θα τη βρεις Cuvrystraße και Schlesischestraße γωνία.
Κοντινότερη στάση: Schlesisches Tor (U1)
Κάπως έτσι, ολοκληρώνεται η καταγραφή μερικών από τα χιλιάδες graffiti που υπάρχουν στους δρόμους του Βερολίνου. Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία πολλών από αυτά που προηγήθηκαν (για όλα του project “One Wall One Mural” και για αρκετά από τα υπόλοιπα), ανήκει στον Urban Nation, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που, από το 2013, δίνει σε καλλιτέχνες του δρόμου από όλο τον κόσμο, το έναυσμα και τον χώρο για να μπορέσουν να δημιουργήσουν και να προβάλλουν τη δουλειά τους στο Βερολίνο.
Επιπλέον, το ακόμα πιο σημαντικό που έχει δρομολογήσει ο Urban Nation είναι η δημιουργία του εξαιρετικού -όπως προμηνύεται- “Urban Nation Museum for Urban Contemporary Art”. Ήδη, εδώ και κάνα δίχρονο περίπου, ένα κτίριο στο Σένεμπεργκ (Bülowstraße 7) υφίσταται τις απαραίτητες τροποποιήσεις και αναμένεται να ανοίξει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, οπότε το κίνημα της street art όχι μόνο θα ανανεωθεί, όχι μόνο θα γιγαντωθεί αλλά θα αποκτήσει και ένα σταθερό σημείο αναφοράς.
Παρόλα αυτά, όσα μουσεία κι αν ανοίξουν, όσο οργανωμένη κι αν γίνει η φάση, η πιο γνήσια από όλες τις εκφράσεις της θα είναι πάντα αυτή που συναντάς απρόβλεπτα, ανένταχτα, άναρχα. Γι’ αυτό καλά όσα είδαμε πιο πάνω, αλλά εγώ, κάθε φορά που επιστρέφω στο Βερολίνο, θα κάνω πάντα το προσκύνημά μου στην παρακμιακή Dircksenstraße…
…θα «χτενίζω» πάντα τον πολυχώρο RAW-Gelände…
…θα χώνομαι πάντα στις στοές του Haus Schwarzenberg…
…θα χάνομαι πάντα στα στενάκια γύρω από τη Bülowstraße, εκεί που κάθε φορά πετυχαίνεις κάποια μορφή street art in the making…
…θα έχω πάντα τα μάτια μου ορθάνοιχτα για οποιαδήποτε τυχαία συνάντηση.
Πάντα θα παρακολουθώ με τη χαρά μικρού παιδιού τα έργα να διαδέχονται το ένα το άλλο πιο γρήγορα από όσο στεγνώνει η μπογιά ξέρω ’γω. Πάντα θα έχω αγωνία για την έκβαση αυτών των ιδιότυπων street battles, κι ας ξέρω πως είναι γραφτό να κερδίζει κάθε φορά ο πιο νέος. Και πάντα θα διασχίζω ακόμα κι όλη την πόλη, προκειμένου να βρεθώ κάπου που έχω ακούσει ή διαβάσει ότι υπάρχει κάποιο νέο, αξιόλογο graffiti.
Και επειδή η ζωή είναι πολύ μικρή για να ψάχνεις όλες τις στάσεις (του μετρό) που σε εξυπηρετούν, στον χάρτη με τις 334 όμοιές τους, το ichlieberlin σε βοηθάει, επισημαίνοντάς τις δ ι α κ ρ ι τ ι κ ά.
One thought on “22+2 graffiti που μας κόλλησαν στον τοίχο”