Αν έχεις βρεθεί ποτέ στο Βερολίνο και α) έχεις την τάση να χάνεσαι, πράγμα που σημαίνει ότι περνάς μεγάλο μέρος της εκεί διαμονής σου κοιτώντας πινακίδες με οδούς μπας και καταφέρεις να ανακαλύψεις πού στο διάολο είσαι ή/και β) περπατάς με το κεφάλι ψηλά, πράγμα που σημαίνει ότι μεταξύ άλλων το μάτι σου πέφτει (ανεβαίνει, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς) και σε πινακίδες με οδούς, σίγουρα έχεις δει και κάποια ανθρωπάκια φτιαγμένα από φελλούς, αφού αυτά βρίσκονται -ναι, καλά μάντεψες- πάνω σε πινακίδες με οδούς.
Αν προσέξεις λίγο καλύτερα στους δρόμους του Βερολίνου ή στις φωτογραφίες πιο πάνω, βέβαια, θα δεις ότι δεν είναι απλά ανθρωπάκια. Είναι ανθρωπάκια μάλλον ευλύγιστα, που εκτελούν κάποιες ασκήσεις (ασκήσεις τις λένε ή στάσεις;) γιόγκα.
Τις πρώτες εμφανίσεις τους στους δρόμους τις έκαναν γύρω στο 2009, αλλά εμένα μου πήρε κάμποσα χρόνια να τα πάρω χαμπάρι -ίσως επειδή καμπουριάζω- οπότε μπήκαν στο ραντάρ μου την τελευταία 5ετία περίπου. Τι είναι όμως αυτά τα “φελλινικά” (συγγνώμη γι’ αυτό) γιόγκι πράματα, που εκτελούν άλλο τη στάση του δέντρου, άλλο τη στάση του πολεμιστή, άλλο τη στάση του βουνού, άλλο της στάση της κοιλάδας, άλλο τη στάση του χαμομηλιού, άλλο τη στάση του περήφανου σκύλου, άλλο τη στάση του φούρνου μικροκυμάτων, άλλο τη στάση εργασίας, άλλο τη στάση του Νίκα κι άλλο τη στάση Ρεξ (εν τω μεταξύ, ενώ σχεδόν όλες τις παραπάνω στάσεις τις είπα στην τύχη, πιστεύω ότι παίζει σοβαρά να υπάρχουν όντως);
Το μάτι του μη ειδικού urban explorer, είναι βέβαιο ότι θα τα περάσει για random εικαστικές παρεμβάσεις κάποιου άσχετου χομπίστα. Όχι όμως το ichlieberlin. Αυτό τα πέρασε για random εικαστικές παρεμβάσεις κάποιου άσχετου χομπίστα μόνο για λίγα χρόνια. Κάποια στιγμή στρόφαρε και αποφάσισε να κάνει ερευνητική μπλογκογραφία. Τα αποτελέσματα αυτής υπήρξαν εντυπωσιακά. Στο μέτρο του εφικτού, τέλος πάντων. Τι εντυπωσιακό μπορείς να κάνεις με έναν φελλό, άλλωστε!
Η έρευνά μου, το λοιπόν, με έφερε μπροστά σε ένα άρθρο, το οποίο με έφερε σε αμηχανία γιατί ήταν στα γερμανικά, το οποίο με τη σειρά του με έφερε στον μεταφραστή της google. Κάποια από αυτά που μου μετέφρασε αυτός ήταν άπταιστα germanglish.
Αρκετά πραγματάκια, όμως, έβγαζαν ένα κάποιο νόημα.
Δημιουργός τους δεν είναι κάποιος street artist, αλλά ένας 55άρης (όταν γράφτηκε το άρθρο, τώρα πια είναι 60λίγο) ιδιοκτήτης στούντιο γιόγκα -ο Josef Foos- ο οποίος, στα διαλείμματα ανάμεσα στα μαθήματα που παραδίδει, φτιάχνει τα γιογκάκια (συγγνώμη και γι’ αυτό) από φελλό με τα οποία θα σημαδέψει στη συνέχεια τη διαδρομή του σε όλη την πόλη.
Την ιδέα για να αρχίσει να τα φτιάχνει, όπως αναφέρει ο ίδιος στο site του, την πήρε από το πρότζεκτ “μικροί άνθρωποι” του Άγγλου street artist Slinkachu, ο οποίος φωτογράφιζε μικρά, πλαστικά ανθρωπάκια να κάνουν απλά, καθημερινά πράγματα μέσα στην πόλη. Ο Foos βέβαια, γιόγκι άνθρωπος, δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κάτι τόσο επιβλαβές για το περιβάλλον και τη διατηρήσιμη ανάπτυξη όπως το πλαστικό. Αντιθέτως ο φελλός του έμοιαζε μια χαρά ιδέα, όταν άρχιζε να καταπιάνεται με το δικό του πρότζεκτ. Και τι θα έβαζε τα ανθρωπάκια του να κάνουν, γιόγκι άνθρωπος; Γιόγκα θα τα έβαζε να κάνουν.
Ο λόγος που αποφάσισε να κάνει κάτι τέτοιο, ήταν για να προσθέσει μια ανέμελη πινελιά στην πόλη του. Να χαρίσει ένα χαμόγελο στους ανυποψίαστους περαστικούς. Σε κάποιους από αυτούς έστω. Να τους κάνει να δουν το Βερολίνο διαφορετικά (λες και το Βερολίνο έχει ανάγκη, ξερωγω). “Αν δεις έναν street yogi, να ξέρεις ότι αυτός δεν θέλει τίποτα περισσότερο από το να σου προσφέρει λίγη χαρά”, λέει.
Πόσο εύκολο όμως είναι το να προσφέρει χαρά; Αν η ερώτηση ήταν ρητορική, η απάντηση θα ήταν “όχι πολύ”. Εγώ όμως ρωτάω κυριολεκτικά, σε σχέση με το πόσο εύκολο είναι να φτιαχτεί μια τέτοια φιγούρα, και η απάντηση είναι “όχι πολύ”.
Βλέπεις, ενώ το να πεις “θα φτιάχνω γιόγκι από φελλό” όταν είσαι γιόγκι δεν απαιτεί ιδιαίτερη φαντασία, το να πεις “θα φτιάχνω γιόγκι από φελλό” όταν είσαι οτιδήποτε, απαιτεί ιδιαίτερη επιδεξιότητα, καθώς δεν είναι καθόλου εύκολο να αναπαραστήσεις τόσο εύπλαστες “κινήσεις” με κάτι τόσο “χοντροκομμένο” όσο η πρώτη ύλη που έχεις επιλέξει. Είναι λεπτοδουλειά, θέλει προσήλωση, μεράκι, προσοχή, εφευρετικότητα. Όλα αυτά απαιτούν χρόνο, που ο Foos τον αφιερώνει με χαρά γιατί “κάπως πρέπει να σκοτώσεις την ώρα σου, φίλε”, όπως λέει στον δημοσιογράφο, σε μια αποστροφή του λόγου τόσο ζεν, που με κάνει αμέσως να τον φαντάζομαι σαν τον Dude. Το μόνο παράταιρο στη φάση είναι ότι ο γιόγκι μας δεν πίνει καθόλου κι αυτό είναι κρίμα μεγάλο, καθώς ένα white Russian δίπλα στα σύνεργα με τα οποία φτιάχνει τα ανθρωπάκια του, θα μπορούσα ωραιότατα να το φανταστώ.
Για την ιστορία, κάτι ψιλοάσχετο που παρατήρησα μόλις φέτος -το Πάσχα, που βρέθηκα για λίγες μέρες πάνω- είναι ότι μάλλον οι στάσεις της γιόγκα έχουν εξαντληθεί (ή εξαντλήθηκε ο ίδιος να κάνει συνέχεια τα ίδια και τα ίδια), οπότε αποφάσισε να διευρύνει κάπως το ρεπερτόριό του. Πάντα στο ίδιο χαρωπό κλίμα.
Όταν πια έχει φτιάξει τα ανθρωπάκια του, λοιπόν, έρχεται η ώρα να τα αφήσει στους πέντε δρόμους. Ή στους εκατόν πέντε, ποιος μετράει! Παρά αυτό που θα φανταζόταν κάποιος (εγώ, εν προκειμένω), δεν βγαίνει νύχτα για να κάνεις τις “παρεμβάσεις” του, κάτι τέτοιο ίσως κινούσε υποψίες. “Χέι! Ποιος είναι αυτός ο ύποπτος τύπος που σκαρφαλώνει μέσα στη μαύρη νύχτα στους στύλους;”, θα αναρωτιόταν κάποιος και θα είχε δίκιο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Foos προτιμάει να κάνει τις εξορμήσεις του στο Φωως (συμπάθα με, δεν μπορώ να το ελέγξω). Εξάλλου, ποιος θα του καταλογίσει τι; Δεν είναι ότι κάνει και κάτι κακό, στην τελική.
Παίρνει, λοιπόν, το ποδηλατάκι του, το ακουμπάει πάνω στον στύλο, σκαρφαλώνει στη σέλα και μετά αναρριχάται ως το πάνω μέρος για να στερεώσει το δημιούργημά του. Δεν μπορώ να φανταστώ πόσο δύσκολο είναι αυτό το πράγμα. Αρκούμαι μόνο στο ότι αυτός ο τόσο γυμνασμένος άνθρωπος, σύμφωνα με τα λόγια του, όταν ήταν πιο μικρός, άντεχε να τοποθετήσει οκτώ γιόγκι μέσα σε μια μέρα, ενώ τώρα πια αντέχει μόνο τα μισά. Αυτό, πάντως, που μπορώ πολύ εύκολα να φανταστώ είναι το πώς θα ήμουν εγώ, αν προσπαθούσα να σκαρφαλώσω έστω και έναν στύλο.
Όλα αυτά τα χρόνια ο Foos έχει φτιάξει πάνω από χίλιους γιόγκι από φελλό -μη λέω και λίγους- τους οποίους έχει τοποθετήσει, κατά κύριο λόγο, στο Kreuzberg και στο Neukölln. Δεν λείπουν, ωστόσο, και από το Schöneberg, το Mitte, το Prenzlauer Berg και από οπουδήποτε του έκανε κλικ (ή ομμμμ) καθώς περνούσε! Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν τόσοι στους δρόμους. Ο βαρύς βερολινέζικος χειμώνας έχει φροντίσει να αφανίσει πολλούς (τους περισσότερους ίσως) από αυτούς. Βέβαια ο Foos δεν το βάζει κάτω. Για την ακρίβεια, κάθε Άνοιξη και καλοκαίρι που ανανεώνει τη “στρατιά” των γιόγκι του, το βάζει όσο πιο ψηλά μπορεί!
Από κει και πέρα το αν θα μπορέσεις να τα δεις, εξαρτάται από τη διάθεση με την οποία αντικρίζεις τον κόσμο. Αυτά τα μαναράκια βρίσκονται σε κοινή θέα. Ατενίζουν την πόλη από ψηλά, παραμονεύοντας -μέσα στην εφήμερη υπόστασή τους- να κλείσουν το μάτι σε όποιον έχει το ταλέντο να τα “ξετρυπώσει”.
Γι’ αυτό, όταν βρεθείς στο Βερολίνο, κοίτα να ‘χεις τη ματιά σου στραμμένη ψηλά. Ακόμα κι αν δεν πετύχει κάποιον γιόγκι φτιαγμένο από φελλό, σίγουρα θα πέσει στον ουρανό. Κι αυτός δεν παίζει να μη σε ανταμείψει.
Γιατί στο Βερολίνο…
